Báo động tình trạng người tâm thần gây án

Thứ tư, 07/09/2016 10:59

(Cadn.com.vn) - Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh Nghệ An liên tiếp xảy ra các vụ án mạng do người tâm thần gây ra. Và đó đều là những vụ án mạng đau lòng khi nạn nhân không ai khác ngoài người thân, cha mẹ ruột, anh, em hay con của các nghi can. Tình trạng người mất năng lực hành vi gây án đã và đang diễn biến phức tạp, có chiều hướng gia tăng.

Ông Võ Văn Tuệ mắc chứng tâm thần 20 năm nay buộc gia đình phải nhốt trong nhà.

Những vụ án đau lòng

12 giờ trưa 5-9, người dân xóm 9, xã Diễn Mỹ, H. Diễn Châu (Nghệ An) giật mình vì tiếng la hét bên nhà ông Trương Văn Tỵ (1948) nên chạy sang xem cơ sự thế nào. Một thảm cảnh kinh hoàng diễn ra trước mắt mọi người khi ông Tỵ nằm chết trên vũng máu, tay, chân bị gãy, đầu vỡ toác. Sau khi thu thập tài liệu chứng cứ có tại hiện trường vụ án, chiều cùng ngày, lực lượng chức năng xác định và bắt khẩn cấp đối với nghi can Trương Văn Hiếu (1982, con ruột ông Tỵ).

Được biết, Hiếu là con trai thứ 2 trong gia đình có 5 anh chị em. Mấy năm trước, sau một trận ốm, Hiếu bắt đầu có triệu chứng bị trầm cảm và sinh bệnh tâm thần. Khi biết chồng bị mắc chứng tâm thần, vợ Hiếu đã bỏ đi, mặc Hiếu cho bố mẹ chăm sóc. Sau đó Hiếu được người nhà đưa đi chữa trị khắp nơi nhưng bệnh tình không thuyên giảm. Đầu năm 2016, gia đình lại đưa Hiếu ra Hà Nội để điều trị. Ngày 27-7, khi bệnh tình có phần thuyên giảm, gia đình xin đưa Hiếu về nhà để tiếp tục chữa trị. Theo người dân địa phương cho biết, bình thường Hiếu rất hiền lành, chỉ khi phát bệnh thì mới quậy phá. “Nhà được 2 đứa con trai, đứa chết vì tai nạn, đứa thì lên cơn tâm thần giết chết cha mình. Thật oan nghiệt” - hàng xóm nhà ông Tỵ cho biết.

Trong cơn điên, Trương Văn Hiếu đã dùng gậy đánh chết bố ruột là ông Trương Văn Tỵ.

Người dân xã Nam Kim, H. Nam Đàn vẫn chưa thể quên được vụ án mạng đau lòng xảy ra đối với cháu Phạm Văn Ngọc Anh (1998, trú xóm Khe Lau) vào cuối năm 2014. Trong một lần lên cơn tâm thần, Phạm Văn Vinh (1976) đã dùng dao chém nhiều nhát vào người con trai đang ngủ. Sau đó, Vinh được đưa đi chữa bệnh bắt buộc tại Hà Nội. Khi sức khỏe ổn định, Vinh được chuyển sang điều trị ngoại trú tại gia đình. Cũng bởi tâm lý ổn định, Vinh nhận ra mình đã tước đoạt mạng sống của con trai. Người cha khốn khổ này sau đó đã thắt cổ kết liễu đời mình.

Ngày 20-5-2016, tại xã Nghi Xá, H. Nghi Lộc cũng xảy ra một vụ án mạng đau lòng. Gần nửa đêm, Hoàng Văn Nhật (1989) dùng dao đâm nhiều nhát khiến bố ruột là ông Hoàng Văn Châu (1960) tử vong. Thông tin từ gia đình cung cấp thì Nhật xuất hiện những biểu hiện tâm lý không bình thường từ năm 2013 và được đưa đi điều trị một thời gian ở Bệnh viện Tâm thần Nghệ An. Khi bệnh tình thuyên giảm, gia đình xin cho Nhật ra viện về nhà tiếp tục điều trị và rồi xảy ra thảm án đau lòng trên.

Bà Nguyễn Thị Hiền (mẹ Hoàng Văn Nhật) bàng hoàng khi con trai dùng dao tước đoạt mạng sống của đấng sinh thành.

Một vụ án mạng rúng động H. Quỳ Châu xảy ra vào ngày 14-7 vừa qua khiến cụ bà Lương Thị Thương (1934, trú bản Tóng, xã Châu Phong) tử vong. Thi thể bà Thương được phát hiện với nhiều vết chém trên người. Nghi can chính của vụ án được xác định là chị Lương Thị Hiền (1976, con gái cụ Thương). Chị Hiền là bệnh nhân tâm thần đang được điều trị, quản lý tại địa phương suốt 10 năm qua.

Bất cập trong quản lý người tâm thần

Hiện nay, hơn 95% đối tượng tâm thần đều đang được quản lý, theo dõi, điều trị tại gia đình. Tuy nhiên, việc giao cho gia đình quản lý đối tượng này đang hết sức khó khăn và tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với cộng đồng. Ông Võ Văn Tuệ (trú xóm 2, xã Nghi Xá, H. Nghi Lộc) mắc bệnh tâm thần từ gần 20 năm nay. Do đang có người thân chăm sóc nên ông Tuệ không thuộc đối tượng được đưa vào Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh. Tuy nhiên, diễn biến bệnh tình khó lường, người nhà ông Tuệ đành phải nhốt ông trong căn nhà cũ bố mẹ để lại. Bà Đặng Thị Phượng (em dâu ông Tuệ) cho biết: “Gia đình rất muốn đưa chú ấy (ông Tuệ - PV) vào trung tâm nhưng không đủ điều kiện. Mỗi lần chú ấy lên cơn là đập phá đồ đạc, đi lang thang ngoài đường rồi tự gây tai nạn cho bản thân. Cực chẳng đã gia đình mới phải nhốt chú ấy lại...”.

Cũng mắc chứng thần kinh không ổn định, Đặng Công Khánh (1985, trú xóm Trôi, xã Nghĩa Khánh, H. Nam Đàn) được gia đình để ở nhà chăm sóc. Với kiểu chữa bệnh tại gia, bệnh tình Khánh ngày càng nặng hơn. Và đỉnh điểm là 2 giờ ngày 23- 8, trong phút cuồng điên, Khánh đã cầm chiếc điếu cày trút lên đầu mẹ ruột là bà Lô Thị Lợi (1956). Nghe tiếng la hét, hàng xóm liền chạy sang xem thì hốt hoảng khi thấy bà Lợi ngất xỉu tại chỗ, máu chảy vương vãi nên nhanh chóng đưa đi cấp cứu. Mặc dù các bác sĩ tích cực cấp cứu nhưng do vết thương quá nặng, mất nhiều máu nên bà Lợi đã tử vong lúc 11 giờ cùng ngày.

Việc quản lý đối tượng người tâm thần rất khó vì phần lớn các gia đình đều có hoàn cảnh khó khăn, khả năng chăm sóc, chữa trị là rất hạn chế nên bệnh ngày càng trầm trọng. Khi đối tượng này lên cơn thì gia đình không có biện pháp ngăn chặn, đề phòng. Theo báo cáo của VKSND tỉnh Nghệ An thì từ tháng 10-2015 đến tháng 7-2016, Nghệ An xảy ra gần 20 vụ trọng án liên quan đến người tâm thần. Hiện tại, việc điều tra, truy tố cũng đang gặp nhiều khó khăn do những vướng mắc xung quanh việc giám định, phân loại bệnh. Còn theo số liệu Sở LĐ-TB-XH tỉnh Nghệ An cung cấp thì hiện toàn tỉnh có 14.311 người bị khuyết tật thần kinh tâm thần. Số lượng người tâm thần đang điều trị nội trú tại Bệnh viện Tâm thần Nghệ An dao động trong khoảng 300 bệnh nhân. Ngoài ra có 107 bệnh nhân tâm thần đặc biệt nặng đang được chăm sóc, quản lý, nuôi dưỡng tại Trung tâm Bảo trợ xã hội. Trong số 14.000 đối tượng liên quan đến các dạng khuyết tật thần kinh tâm thần còn lại hiện đang được điều trị ngoại trú và một phần không nhỏ trong số này được xác định là bệnh nhân tâm thần nặng, không làm chủ, kiểm soát được hành vi, cảm xúc của mình. Và để quản lý họ, các gia đình buộc phải làm điều mà mình không muốn, đó là xích, nhốt người bệnh lại.

X.S